امام جمعه قزوین در مدرسه نمونه دولتی علامه جعفری گفت: امر به معروف و نهی از منکر مراحل و مقدمات دارد و آمر به معروف باید شرایط لازم را داشته باشد.
آیت‌الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه قزوین با حضور در دبیرستان نمونه دولتی علامه جعفری قزوین، در فضایی صمیمی سؤالات و شبهات دینی و سیاسی دانش آموزان این دبیرستان را پاسخ داد. در زیر بخشی از این پرسش و پاسخ به تفصیل آمده است.
آیا در هر شرایطی می‌توان امر به معروف و نهی از منکر کرد یا این فریضه مراحلی دارد؟
امر به معروف و نهی از منکر تعریف، مراحل و مقدمات دارد و کسی که می‌خواهد امر به معروف و نهی از منکر کند، باید شرایط آن را داشته باشد و این فریضه الهی از جمله مسائلی است که بدون برخورداری از شرایط لازم، نمی‌توان آن را انجام داد. ممکن است کسی کار منکری را انجام دهد، اما متوجه انجام منکر خود نشده باشد و این کار او از سر ناآگاهی و عدم توجه نباشد، بلکه از روی غفلت باشد. بنابراین اینجا جای امر به معروف و نهی از منکر نیست، بلکه جای تذکر است.
ممکن است کسی منکری را از عدم آگاهی انجام می‌دهد، باید به او آموخت و این مرحله نیز قبل از امر به معروف و نهی از منکر قرار دارد و اگر در این مرحله مشکل حل شود، نیازی به امر به معروف و نهی از منکر نداریم. اگر کسی با آگاهی و توجه کامل، مرتکب منکر می‌شود، باید ببینیم ما برای ارتقای فرهنگ او چه کاری انجام داده‌ایم؟ آیا فعالیت های فرهنگی ما متناسب با رشد فکری و ایمانی افراد جامعه انجام شده است؟! باید کارهای فرهنگی به صورتی انجام شود که افراد را در مسیر رشد دینی قرار دهد و انگیزه‌های دینی را در آنها بیدار کند تا شوق گفتگوی با خداوند را پیدا کنند. بیاییم خیرخواهی کنیم و نشان دهیم که ما از سر دلسوزی می‌خواهیم ارزش و اهمیت ارزش‌های دینی را به او نشان دهیم و این مراحل همگی پیش از مرحله امر به معروف و نهی از منکر قرار دارد.
حکم نماز و قرائت قرآن در ادارات چیست؟
قانون تعریف کرده است که کارمندان در زمان اداری نماز خود را با زمان متعارف بجا بیاورند و این موضوع اشکال ندارد. اما اگر کسی بیش از آن برای کارها و فرایض دیگر، زمان صرف کند و باعث ناراحتی مردم شود، حرام است و نباید این کار را انجام دهد و اگر با چنین مسأله‌ای برخورد کردیم می‌باید مسأله شرعی را به او منتقل کنیم.
آیا استاد می‌تواند کلاس درس دانش آموزان و یا دانشجویان را برای نماز تعطیل کند؟
کلاس‌ها باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که با ساعت نماز تداخل نداشته باشد و بین معلم و دانش آموز بحث تعطیل شدن و یا تعطیل نشدن کلاس پیش نیاید و ضروری است همه کلاس‌ها با نماز هماهنگ شوند چرا که هر کاری در زمان نماز انجام شود، برکت ندارد و خیال می‌کنیم کاری انجام می‌دهیم و آورده‌ای در زندگی ما نخواهد داشت.
چگونه مرز تذکر و امر به معروف و نهی از منکر با دخالت که اسلام آن را نهی کرده است را مشخص کنیم؟
اینکه بخواهیم با اصرار ثابت کنیم کسی مرتکب منکر می‌شود، کار درستی نیست. مثلاً اگر خانم و آقایی را در خیابان می‌بینیم که قدم می‌زنند و صحبت می‌کنند حق نداریم به آنها بگوییم شما چه نسبتی با یکدیگر دارید و در کار آنها دخالت کنیم. باید حسن ظن داشته باشیم و از سوء ظن پرهیز کنیم. خداوند در قرآن می‌فرماید ای کسانی ایمان آورده‌اید از بسیاری از گمان‌ها اجتناب کنید و بد گمانی و تجسس را کنار بگذارید و این‌ها در نگاه دین ممنون است و نگاه ما باید این باشد که همه بنده خدا هستند، مگر اینکه بدی آنها ثابت شود.
