آیت‌الله عابدینی در جلسه تفسیر قرآن:
«غفلت»، کلید تمام مصیبت‌هاست/ «ذکر»، قلب را جلا داده و انسان را از غفلت نجات می‌دهد
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین با بیان این‌که «غفلت» کلید تمام مصیبت‌هاست، گفت: «ذکر»، قلب را جلا داده و انسان را از غفلت نجات می‌دهد.
آیت‌الله عبدالکریم عابدینی در جلسه تفسیر قرآن کریم که در امامزاده اسماعیل (ع) برگزار می‌شود، به ادامه تفسیر آیه 23 سوره ملک پرداخت و اظهار کرد: خداوند در این آیه شریفه می‌فرماید: «قُلْ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ» یعنی «بگو اوست آن كس كه شما را پديد آورده و براى شما گوش و ديدگان و دل‌ها آفريده است، چه كم سپاسگزاريد».
وی به خلاصه‌ای از جلسه گذشته اشاره و تصریح کرد: خداوند در این آیه به گونه‌ای به پیغمبر می‌فرماید به مردم این مطلب را بگو، که انسان نیز آن را درک کند. وقتی مردم آن زمان که تازه از دوران جاهلیت رهایی یافته بودند و چشم و گوششان به حقایق عالم باز نبوده، این مطلب را درک می‌کنند، چرا ما نباید در این عصر و زمانه آن را درک کنیم؟
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین ادامه داد: خداوند با ادبیاتی در قرآن سخن گفته که توده‌های مردم بتوانند آن را درک کنند. حتماً خداوند در ما نیز توان فهمیدن این معانی را دیده است؛ البته در فهم آیات قرآن کریم خداوند شرطی گذاشته و آن شرط پاک بودن است.
امام‌جمعه قزوین گفت: به عنوان مثال «نفاق» نوعی آلودگی است و منافقان هیچ‌گاه نمی‌توانند از قرآن درک و فهمی داشته باشند و حتی از ساده‌ترین آیات قرآن نیز عاجز و ناتوانند.
وی خاطرنشان کرد: خداوند در قرآن در مورد مشرکان فرموده: «إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ» یعنی «مشرکان نجس و پلیدند»؛ این توضیح درباره مشرکان گویای این مطلب است که مشرکان هم از آن‌جایی که پاک نیستند، قدرت درک مفاهیم قرآن را ندارند.
آیت‌الله عابدینی اضافه کرد: خداوند هیچ‌گاه نگفته هر کسی که سواد دانشگاهی و یا حوزوی ندارد نمی‌تواند قرآن را درک کند؛ بلکه فرموده: «لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ» یعنی «كه جز پاكشدگان بر آن دست ندارند».
این مفسر قرآن افزود: طبق آیه 23 سوره ملک، خداوند اراده فرموده و ما را خلق کرده و به ما شرافت مخلوق بودن داده است؛ نه این‌که در حضیض اتفاقات به دنیا آمده باشیم. آیه «وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَني آدَمَ» به این معناست که رب اکرم انسان را آفرید و این آفریدن نمی‌تواند اتفاقی باشد.
وی با بیان این‌که خداوند پس از این‌که انسان را آفرید، او را به چیزهایی مجهز کرده است، اذعان کرد: زمین، آسمان، حیوانات و هر آن‌چه که در عالم است را خداوند آفریده و به هر یک از موجودات عالم استعدادی عنایت کرده اما به انسان که رسیده است، چیزهای مهم و گران‌بهایی را بخشیده که به هر موجودی نداده است.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین با اشاره به این‌که خداوند سه چیز گران‌بها را در شخصیت و روح انسان نهاده است، بیان کرد: خداوند «سمع»، «بصر» و «فؤاد» را به انسان بخشیده که بیشتر باطنی هستند اما «عین»، «اُذُن» و «قلب» که به معنای «چشم»، «گوش» و «دل» است، بیشتر ظاهری می‌باشند.
امام‌جمعه قزوین تأکید کرد: «عین»، «اُذُن» و «قلب» پل بین ماده و معنا هستند اما بلافاصله عین و چشم ظاهری به بصر وصل می شود، اُذُن و گوش ظاهری به سمع می‌رسد و قلب ظاهری به فؤاد منتهی می‌شود و انسان این استعداد را برای رسیدن به این مرحله دارد.
وی اظهار کرد: خداوند سمع، بصر و فؤاد را به شرط استفاده بهینه از آن به انسان عنایت می‌کند؛ اگر استفاده بهینه از آن‌ها شود، ارتقا و رشد می‌یابند اما اگر از آن‌ها استفاده بهینه نشود، آرام آرام این نعمت پس گرفته می‌شود و لازم است برای حفظ آن همواره شکر آن را به جای آوریم.
آیت‌الله عابدینی به آیه 78 سوره نحل اشاره و با بیان این‌که این آیه مشابه آیه 23 سوره ملک است، تصریح کرد: خداوند در این آیه فرموده: «وَاللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» یعنی «و خدا شما را از شكم مادرانتان در حالى‌كه چيزى نمى‌‌دانستيد بيرون آورد و براى شما گوش و چشم‌ها و دل‌ها قرار داد، باشد كه سپاسگزارى كنيد».
این مفسر قرآن کریم بیان کرد: در آیه 78 سوره مؤمنون نیز آمده: «وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ» یعنی «و اوست آن كس كه براى شما گوش و چشم و دل پديد آورد، چه اندك سپاسگزاريد».
وی در خصوص این آیه ادامه داد: در آخر این آیه نسبت به آیات مشابه دیگر، تفاوتی وجود دارد و نکته دیگری به ما می‌آموزد. خداوند به ما خبر می‌دهد که متأسفانه اندکی از آدم‌ها شکر خداوند را به جای می‌آورند و در حقیقت درک زندگی صحیح را دارند.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین اضافه کرد: وقتی قلیل اهل شکر می‌شوند، کثیر کفور و ناسپاس می‌شوند و آن‌ها با نعمت‌های الهی درست معامله نمی‌کنند و برخی هم این ناسپاسی را با آگاهی انجام می‌دهند.
امام‌جمعه قزوین با بیان آیاتی به عاقبت و سرنوشت آن عده کثیری که شکر نعمت‌های الهی را به جای نمی‌آورند اشاره و افزود: خداوند در آیه 179 سوره اعراف آورده: «وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ» یعنی «و در حقيقت بسيارى از جنيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‌‌ايم [چرا كه] دل‌هايى دارند كه با آن [حقايق را] دريافت نمى‌كنند و چشمانى دارند كه با آن‌ها نمىبينند و گوش‌هايى دارند كه با آن‌ها نمی‌شنوند، آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه‌ترند [آرى] آن‌ها همان غافلماندگانند».
وی با بیان این‌که جای کفور جهنم و جای شکور بهشت است، یادآور شد: اهل جهنم قلب دارند اما فهم ندارند. اگر فهم از قلب گرفته شود، دیگر چیزی از آن باقی نمی‌ماند و حیوانات هم از چنین قلبی بهره‌مند هستند.
آیت‌الله عابدینی خاطرنشان کرد: اهل کفور، صاحب فؤاد و بصیرت نیستند. آن‌هایی که از تمام امکانات زندگی بهره‌مند هستند اما همواره در پی شهوت رانی هستند، همانند حیواناتی نظیر خوک زندگی می‌کنند که قلب دارند اما فهم ندارند، عین دارند اما بصر ندارند، اُذُن دارند اما سمع ندارند و تنها از شهوت برخوردارند.
این مفسر قرآن کریم تأکید کرد: برخی از آدم‌ها همانند گرگ می‌شوند که فقط درنده خو هستند و آدم‌ها را می‌کشند که داعشی‌ها، اسرائیلی‌ها و سعودی‌ها که روی هر چه گرگ و حیوان درنده‌ای را سفید کرده‌اند. این‌ها حرف سیاسی نیست، بلکه تفسیر قرآن کریم است.
وی اظهار کرد: خداوند می‌فرماید: برخی از آدم‌ها نه تنها هم ردیف حیوانات قرار می‌گیرند بلکه از حیوانات هم پست‌تر می‌شوند زیرا آدمی از نعمت‌هایی برخوردار بوده و از آن‌ها استفاده درست و بهینه انجام نداده و در نهایت به مقام حیوان و گاهی از آن پست‌تر می‌رسد.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین با تأکید بر این‌که کلید تمام مصیبت‌ها، «غفلت» است، تصریح کرد: غافل در مقابل ذاکر است؛ اگر انسان ذاکر باشد، شاکر است و حواسش به این مطلب جمع است که بنده خداست و این خداوند است که او را خلق کرده و چنین انسانِ ذاکر و شاکری صاحب سمع انسانی، بصر و فؤاد می‌شود.
امام‌جمعه قزوین بیان کرد: امام علی (ع) در خطبه 222 نهج‌البلاغه درباره کسانی صحبت می‌کند که هیچ چیز در عالم، آن‌ها را از یاد خدا غافل نمی‌کند و این‌ها ذاکر هستند و هیچ‌گاه همانند حیوانات از نعمت‌های الهی غافل نمی‌شوند. این خطبه نشان می‌دهد که انسان یا ذاکر است و یا از این جرگه خارج و در زمره حیوانات قرار دارد.
وی ادامه داد: امام علی (ع) در ادامه می‌فرماید: ذکر برای جلای قلب قرار داده شده است و همواره باید با ذکر الهی دل را از زنگ‌زدگی نجات دهیم و دل را با آن زنده کنیم که ذکر «یا حی و یا قیوم» یکی از ذکرهایی است که باعث زنده شدن دل می‌شود.
آیت‌الله عابدینی خاطرنشان کرد: کسی که دلش با ذکر زنده می‌شود، در حقیقت چشمش به بصر، گوشش به سمع و قلبش به فؤاد ارتقا می‌یابد؛ اما اگر دل با ذکر الهی زنده نشود انسان در زمره کران، کوران و لالان قرار خواهد گرفت.