استاد تفسیر قرآن کریم با بیان این که حمد و ستایش خداوند موجب تکامل انسان می‌شود گفت: خداوند به انسان‌ها برای مؤمن و کافر شدن اختیار کامل داده است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالکریم عابدینی در جلسه هفتگی تفسیر قرآن کریم که در حسینیه امامزاده اسماعیل (ع) برگزار می‌شود با اشاره به آیه شریفه «یُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ» به نقش و جایگاه «حمد» در زندگی انسان اشاره کرد و اظهار داشت: استفاده از «حمد» در گره‌گشایی، لذت و آرامش به انسان نقش مؤثری دارد و به نسبت آرامش، ارتباط و لذتی که از «حمد» نصیب انسان می‌شود به همان میزان آن انسان را باید اهل واقعی «حمد» دانست.
وی به بیان نقش و جایگاه حمد در نزد ائمه اطهار(ع) پرداخت و تصریح کرد: هرگاه ائمه اطهار(ع) به نعمتی می‌رسیدند با بیان «الحمدلله علی ما انعم»، حمد و سپاس خداوند را به جای می‌آوردند و بیان حمد و ستایش خداوند اهمیت و لذت بسیار زیادی در نزد آنها داشت، به گونه‌ای که اهمیت و لذت نعمت کم‌رنگ تر از حمد خداوند جلوه می‌کرد.
استاد حوزه و دانشگاه به علل اهمیت بیشتر «حمد» نسبت به نعمت در نزد ائمه اطهار(ع) اشاره کرد و گفت: گذرا بودن نعمت‌های دنیایی و لذت بیان «حمد»، ماندگاری و ثواب اخروی «حمد» سبب آن شده تا این ذکر نسبت به نعمت‌های دنیایی در نزد ائمه اطهار (ع) ارزشمندتر باشد.
استاد تفسیر قرآن کریم به فواید دیگر «حمد» اشاره و بیان کرد: بیان «حمد» خداوند تبارک و تعالی موجب نشاط، امید در زندگی، دور شدن یأس، نا امیدی، غصه و غم از انسان می‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عابدینی ادامه داد: امام صادق (ع) در حدیثی فرموده بگو «الحمدالله الذی اذهب باللیل و جاء بالنهار» یعنی حمد و سپاس متعلق به کسی است که شب را برد و روز را جای آن نشاند.
استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: خداوند شب و روز را می‌گرداند و انواع نعمت‌ها را به ما عنایت کرده و دلیلی بر عدم شکر گذاری انسان وجود ندارد و حمد خدای متعال یکی از رسالت‌های اصلی انسان در این عالم است.
وی به بیان آیه «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِی یُولِجُ اَللَّیْلَ فِی اَلنَّهارِ وَ یُولِجُ اَلنَّهارَ فِی اَللَّیْلِ وَ یُخْرِجُ اَلْحَیَّ مِنَ اَلْمَیِّتِ وَ یُخْرِجُ اَلْمَیِّتَ وَ هُوَ عَلِیمٌ به ذات اَلصُّدُورِ» پرداخت و خاطرنشان کرد: حمد و ستایش مخصوص خدایی است که شب را در روز و روز را در شب ورود می‌دهد و این آیه به کوتاه و بلند شدن شب و روز در طول سال اشاره دارد که این نعمت نیاز به شکر دارد.
استاد تفسیر قرآن کریم اظهار کرد: مرگ و زندگی و تغییرات روز و شب انسان به دست خداوند صورت می‌گیرد و همه این‌ها دلیلی بر حمد و ستایش خداوند است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عابدینی تصریح کرد: روز و شب دو آفریده از مخلوقات خداوند متعال هستند و انسان باید از خدا بخواهد که در شب و روز جرأت ورود به گناه و معصیت را پیدا نکند و عمل شایسته و مورد قبول حق‌تعالی را در طول شب و روز انجام دهد.
وی «هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ فَمِنکُمْ کَافِرٌ وَمِنکُم مُّؤْمِنٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ» خاطرنشان کرد: این خدایی که تو حمد و سپاسش را به جای می‌آوری تنها آفریننده انسان است و انسان خالق دیگری جز او ندارد و این نعمت خلق شدن یکی از مهم‌ترین دلایل حمد و ستایش خداوند است.
استاد حوزه و دانشگاه یادآور شد: فایده عمل به حمد و ستایش خداوند، متوجه «حمد» کننده است و انسان نباید گمان کند «حمد» خداوند لطفی در حق خداوند است و این هم یکی از الطاف خداوند است که به بنده‌اش لیاقت و شایستگی حمد و ستایش ذات اقدسش را عنایت می‌کند و این حمد و ستایش موجب تکامل انسان می‌شود.
استاد تفسیر قرآن کریم با اشاره به این که خداوند انسان را زیبا آفریده اذعان داشت: خداوند زیبایی آفرینش را در دو بیان ظاهری و باطنی بیان می‌کند؛ در بیان معنوی خداوند به توانمندی‌های انسان اشاره می‌کند و اختیار مؤمن و کافر بودن یکی از مهم‌ترین آن توانمندی‌ها است.
وی اظهار داشت: خداوند تشویق نمی‌کند که انسان کافر باشد و آیه «هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ فَمِنکُمْ کَافِرٌ وَمِنکُم مُّؤْمِنٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ» تفسیر کننده آیه «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی آدَم» است که طبق آن انسان می‌تواند کافر و یا مؤمن باشد اما انسان باید مسیر درست ایمان و عقلانیت را انتخاب نماید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عابدینی با بیان این که خداوند به همه اعمال بندگانش آگاه و بصیر است تصریح کرد: اگر خالق هستی همه انسان‌ها را مؤمن خلق می‌کرد، ایمان ارزش و جایگاه ایمان اختیاری را نداشت و این اختیار از احترام قائل شدن خداوند به انسان به دور از توبیخ و سرزنش است و زمانی که انسان با اختیار مسیر کفر را انتخاب می‌کند مستحق توبیخ و عذاب می‌شود.
استاد حوزه و دانشگاه از آیات «هَلْ أَتَی عَلَی الْإِنسَانِ حِینٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُن شَیْئًا مَّذْکُورًا» و «إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِیهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِیعًا بَصِیرًا» برای تفسیر قسمت «فَمِنکُمْ کَافِرٌ وَمِنکُم مُّؤْمِنٌ» سوره تغابن استفاده کرد و گفت: طبق این آیات آزمایش و امتحان برای انسان از گذشته‌های دور شروع شده و زمانی که نطفه مراحل تکوینی را طی می‌کند امتحان هایی پیش می‌آید و در نهایت موفقیت در آن آزمایش‌ها و آزمون‌ها در تولد انسان بروز و ظهور پیدا می‌کند.
وی بیان کرد: خداوند با بیان آیه «إِنَّا هَدَیْنَـَه‌ُ السَّبِیل‌َ إِمَّا شَاکِرًا وَ إِمَّا کَفُورًا» راه را برای انسان روشن کرده و به اجبار و الزام آدم‌ها را تا آخر راه پیش نمی‌برد؛ چرا که طبق آیه «لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ» زور و اجبار در دین جایگاهی ندارد.
استاد تفسیر قرآن کریم با اشاره به این که دل انسان ایمان را جذاب و زیبا می‌بیند یادآور شد: خداوند محبت ایمان و ملزومات آن مانند عدالت، کرامت، شجاعت، سخاوت، عبادت و بندگی را در دل انسان قرار داده است و در نقطه مقابل انزجار و نفرت از کفر، بی‌ایمانی و ملزومات آن را هم در انسان قرار داده است و کسانی که آن را درک کنند اهل رشد و تعالی می‌شوند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عابدینی یادآور شد: خداوند پیغمبران الهی را رسالت داد تا اگر انسانی با وجود همه زمینه‌هایی که مشخص کننده مسیر کفر و ایمان است، تمایل به رفتن به مسیر کفر داشت به وی تذکر و مسیر درست را به او نشان دهند.