نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین در جلسه تفسیر قرآن کریم به بیان انواع عذاب‌های الهی برای غفلت‌کنندگان پرداخت.
آیت‌الله عبدالکریم عابدینی در جلسه بیست‌ونهم تفسیر قرآن کریم (۱۸ تیرماه ۱۴۰۲) در ادامه تفسیر مزمل اظهار کرد: خداوند در آیه 11 سوره مزمل فرموده «وَذَرْنِی وَالْمُکَذِّبِینَ أُولِی النَّعْمَةِ وَمَهِّلْهُمْ قَلِیلًا»، یعنی (مرا با تکذیب‌کنندگان توانگر واگذار و اندکی مهلت‌شان ده)، خداوند در این آیه به ما دستور داده و می‌فرماید آن‌هایی که نعمت‌های الهی را می‌گیرند و می‌خورند، رفاه و آسایش دارند و لذت می‌برند، مانند چهار پایان هستند و شأن آن‌ها شأن آدمیت نیست، خداوند می‌فرماید این خانه و اتومبیل متاع است، هدف از آفرینش عبادت است، حیوانات هم مطیع خدا هستند و عبادت می‌کنند اما هدف از آفرینش انسان‌ها عبادت است و این شأن انسان است.
وی ادامه داد: خداوند در این آیه می‌فرماید آن‌هایی که نمی‌خواهند انسان باشند، می‌خواهند بخورند، بخوابند، عیاشی و ثروت‌اندوزی کنند، ما به آن‌ها مهلت کمی می‌دهیم، اگر به اندازه همه دنیا به آن‌ها مهلت بدهیم باز هم قلیل است، خداوند می‌فرماید شما در قبال این‌ها به همه وظایفتان عمل کنید و با سکوت در جرم آن‌ها شریک نشوید، من به حساب آن‌ها خواهم رسید.
امام جمعه قزوین عنوان کرد: خداوند در آیه 126 سوره بقره می‌فرماید «وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ قَالَ وَمَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلًا ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَى عَذَابِ النَّارِ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ»، یعنی (چون ابراهيم گفت پروردگارا اين سرزمين را شهرى امن گردان و مردمش را هر كس از آنان كه به خدا و روز بازپسين ايمان بياورد از فرآوردهها روزى بخش فرمود ولى هر كس كفر بورزد اندكى برخوردارش مى‌كنم سپس او را با خوارى به سوى عذاب آتش دوزخ مى‌كشانم و چه بد سرانجامى است).
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: مبادا نعمت‌هایی که به کفار داده می‌شود مؤمنین را نگران کند که شاید نعوذ بالله خدا هم طرفدار کفار است یا در حق آن‌ها لطف کرده است، این نعمت‌ها لطف نیست، این‌ها مهلت است، اگر بفهمند باید نگران باشند، بترسند و وحشت کنند.
وی خاطرنشان کرد: خداوند در آیه 12 سوره مزمل تهدید خود را نسبت به کافران واضح بیان کرده و می‌فرماید «إِنَّ لَدَيْنَا أَنْكَالًا وَجَحِيمًا»، یعنی (در حقيقت پيش ما زنجيرها و دوزخ)، انکال به غل و زنجیر گفته می‌شود.
آیت‌الله عابدینی تأکید کرد: در آیه 13 سوره مزمل آمده است «وَطَعَامًا ذَا غُصَّةٍ وَعَذَابًا أَلِيمًا»، یعنی (و غذايى گلوگير و عذابى پر درد است)، یعنی لقمه‌هایی که می‌خورند مثل غذایی که دارای خارهایی باشد که نه بشود آن را بالا برد و نه بشود آن را پایین آورد، گلوگیر است و هیچ راه نجاتی برای آن وجود ندارد.
امام جمعه قزوین تصریح کرد: خداوند می‌فرماید هر کاری می‌کنید مکتوب است، مجرمان خیلی در نگرانی و هراس هستند از آنچه در پرونده عملشان مکتوب شده است، هیچ ریز و درشتی وجود ندارد جز اینکه آمار و ارقامش در پرونده موجود باشد و حتی بالاتر از آمار و ارقام، بلکه تجسم آمار و ارقام را در پرونده‌شان می‌بینند.
وی یادآور شد: هر انسانی نامه اعمالش را طوق گردنش می‌کنند و این اعمال به گردنش آویخته و محشور می‌شود و همین برای او کافی است، همین غیبت‌ها، سوء‌ظن‌ها، دل شکستن‌ها و غفلت‌ها وقتی با هم جمع می‌شوند کار را سخت می‌کنند.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین اظهار کرد: خداوند در آیه 14 سوره مزمل می‌فرماید «یَومَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَكَانَتِ الْجِبَالُ كَثِيبًا مَهِيلًا»، یعنی (روزى كه زمين و كوه‌ها به لرزه درآيند و كوه‌ها به‌سان ريگ روان گردند)، در این روز زمین مضطرب شده و به تزلزل در می‌آید و آرامش آن از میان برداشته می‌شود.
آیت‌الله عابدینی افزود: امروز همه اتفاقاتی که برای زمین می‌افتد ما اصلاً حس نمی‌کنیم زمین حرکت دارد، قیامت که می‌شود دیگر این وضعیت از زمین و آسمان برداشته می‌شود، همه چیز حالت دیگری پیدا می‌کند و دگرگون می‌شود، اگر سرمایه «الا بذکرالله تطمئن القلوب» همراه انسان بود هیچ چیز نمی‌تواند انسان را متزلزل کند.
وی عنوان کرد: البته همه چیز بستگی به نگاه ما دارد که دنیا و عالم ماده را چگونه ببینیم، قرآن هم کوه‌ها را میخ زمین معرفی می‌کند و هم می‌گوید اگر نگاه معرفتی پیدا کنید این کوه‌ها سراب هستند و ارزشی ندارند.
امام جمعه قزوین بیان کرد: وقتی سوره مزمل شروع می‌شود خداوند دعوت به عبادت، نماز شب و معرفت می‌کند و نشان می‌دهد کسانی را که پیامبر (ص) را نمی‌پذیرند و شخصیت آن حضرت را درک نمی‌کنند، سپس مجدداً خودش شهادت به رسالت پیامبر (ص) می‌دهد و می‌گوید پیامبر (ص) شاهد بر اعمال ماست، خداوند می‌فرماید این رسولی است که من فرستاده‌ام، این را راجع به قرآن نیز در آیه 10 سوره انبیاء نیز می‌فرماید که «لَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ كِتَابًا فِيهِ ذِكْرُكُمْ أَفَلَا تَعْقِلُونَ»، یعنی (در حقيقت ما كتابى به سوى شما نازل كرديم كه ياد شما در آن است آيا نمىانديشيد).
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین خاطرنشان کرد: خداوند در این آیه می‌فرماید این کتاب راجع به شما صحبت می‌کند و به شما می‌گوید که کدام مسیر را بروید به فوز و فلاحت می‌رسید و کدام راه را بروید به جهنم، سقوط و انحطاط کشیده می‌شوید؟ یعنی با سرنوشت شما کار دارد، سعادت و شقاوت را به شما نشان می‌دهد، صلاح و فساد را به شما یاد می‌دهد، نمی‌خواهید در این کتاب بیندیشید؟
وی تأکید کرد: خداوند برای اینکه به ما کمک کند، تاریخ را جلوی چشم ما به نمایش می‌گذارد و ما را به عبرت گرفتن وامی‌دارد و در آیه 15 سوره مزمل می‌فرماید «إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَيْكُمْ رَسُولًا شَاهِدًا عَلَيْكُمْ كَمَا أَرْسَلْنَا إِلَى فِرْعَوْنَ رَسُولًا»، یعنی (بىگمان ما به سوى شما فرستادهاى كه گواه بر شماست روانه كرديم همان گونه كه فرستادهاى به سوى فرعون فرستاديم).
آیت‌الله عابدینی تصریح کرد: خداوند می‌فرماید فرعون در مقابل رسول ما طغیان کرد و تفرعون او نگذاشت تسلیم فرمان خدا باشد، هم در رفتار فرعون نسبت به موسی (ع) و در رفتار مشرکان و کفار نسبت به پیغمبر آنچه که مسئله است رفتار ناهنجار با فرستاده خداست، این‌ها نیامده‌اند یک جنگ قومی و قبیله‌ای راه بیندازند، بلکه مخالفت با رسول خدا یعنی مخالفت با خدا مطرح بوده است.
امام جمعه قزوین عنوان کرد: خداوند در آیه 80 سوره نساء می‌فرماید «مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا»، یعنی (هر كس از پيامبر فرمان برد در حقيقت خدا را فرمان برده و هر كس رويگردان شود ما تو را بر ايشان نگهبان نفرستادهايم)، هر کس از رسول فرمان ببرد از خدا فرمان برده و هر کس در مقابل رسول عصیان کند گویا در مقابل خدا عصیان کرده است.
وی بیان کرد: خداوند در آیه 16 سوره مزمل می‌فرماید «فَعَصَى فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ فَأَخَذْنَاهُ أَخْذًا وَبِيلًا»، یعنی (فرعون به آن فرستاده عصیان ورزید پس ما او را به سختی فرو گرفتیم)، وبیل باران تند است، البته باران رحمت نیست، بلکه باران عذاب است، یعنی بر فرعون و فرعونیان باران عذاب باریده شد.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین خاطرنشان کرد: بنابراین خدا در این آیه عاقبت نافرمانی از حضرت موسی (ع) که در رفتار فرعون بوده را مطرح می‌کند و به کافران عصر رسول گرامی اسلام می‌فرماید بر حذر باشید که بخواهید با رسول من مخالفت کنید.
آیت‌الله عابدینی تأکید کرد: خداوند در آیه 17 سوره مزمل نیز می‌فرماید «فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْمًا يَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِيبًا»، یعنی (پس اگر کفر بورزید چگونه از روزی که کودکان را پیر می‌گرداند پرهیز توانید کرد)، خداوند در این آیه می‌فرماید شما در روز قیامت که کودکان پیر می‌شوند، چطور می‌توانید خود را حفظ کنید؟ چگونه کودکان پیر می‌شوند؟ می‌گویند آنقدر روز قیامت طولانی است که اگر کسی در ابتدای روز قیامت کودک باشد در آخرش پیری را هم تجربه می‌کند.
وی تصریح کرد: اغلب مفسران تکیه‌شان روی این است که به درازای روز قیامت نگاه نکنید، به شدت و حدّت عذاب خدا برای مجرمان در آن روز نگاه کنید، آنجا آنقدر عذاب شدید است که یک طفل را پیر می‌کند، یعنی شدت عذاب این کار را می‌کند، یعنی هم شدت عذاب کودک را پیر می‌کند و هم طولانی بودن روز پیر کننده خواهد بود.
امام جمعه قزوین عنوان کرد: برخی مفسران نکته‌سنجی کرده و گفته‌اند در این آیات چهار عذاب مطرح شده است، یکی از عذاب‌ها طبق آیه 12 سوره مزمل انکال به معنای عذاب در غل و زنجیر بودن است، آدم‌هایی که می‌خواهند بی حد و مرز آزاد باشند، این عذاب مربوط به آن آزادی نامشروع و بی بند و باری است.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: امام (ع) از مقابل خانه‌ای می‌گذشتند، شنیدند صدای موسیقی حرام از آن خانه بلند است، به خادم آن خانه که کنار درب منزل ایستاده بود گفتند صاحب این خانه آزاد است یا بنده؟ خادم عرض کرد آزاد است، حضرت فرمود آزاد است که هر کاری دلش می‌خواهد می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: گاهی ما خودمان را آزاد و بی قید و بند می‌دانیم و هر کاری می‌خواهیم انجام می‌دهیم، در این صورت انکال یعنی غل و زنجیر ما را تهدید خواهد کرد، برخی از ما هر حرفی را می‌زنیم، هر کاری می‌کنیم، نگاهمان آزاد است، گوشمان آزاد است، خودمان را آزاد می‌بینیم هر چه بخوریم و هر مال و پولی را وارد زندگی‌مان کنیم، این غل و زنجیر در مقابل آزادی به معنای بی بند و باری‌هاست.
آیت‌الله عابدینی تأکید کرد: عذاب دوم در همان آیه 12 سوره مزمل مطرح شده و آتش سوزان جحیم است و این در مقابل رفاه زندگی و بریز و بپاش است، خداوند در آیه 16 سوره مبارکه اسراء فرموده (چون بخواهیم شهری را هلاک کنیم خوش گذرانانش را وا می‌داریم تا در آن به انحراف و فساد بپردازند و در نتیجه عذاب بر آن شهر لازم گردد، پس آن را یکسره زیر و زبر کنیم).
امام جمعه قزوین تصریح کرد: خداوند در این آیه فرموده ما اگر بخواهیم مملکتی را نابود و هلاک کنیم به زیاده‌خواهان و زیاده‌خواران آنجا میدان می‌دهیم تا بریز و بپاش و حلال و حرام کنند و حق‌الناس و بیت‌المال را به نابودی بکشانند، وقتی این کار را کردند، آن وقت آن وعید که گفته‌ایم محقق خواهد شد و این مملکت را بلند می‌کنیم و به زمین می‌کوبیم(یعنی نابود می‌کند).
وی اظهار کرد: در آیه 17 سوره اسراء نیز می‌گوید تاریخ را نگاه کنید که پر است از اقوامی که همین طور بوده‌اند و ما هم همین طور با آن‌ها برخورد کرده‌ایم، بنابراین نتیجه حرام‌خواری، دنیاگرایی و خلاصه کردن همه چیز در لذایذ حیوانی، آتش سوزان جهنم است.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین عنوان کرد: عذاب سوم مطابق آیه 13 سوره مزمل «َطَعَامًا ذَا غُصَّة» است، یعنی لقمه‌هایی که خار و خاشاک گلوگیر دارد، خارها در گلو فرو می‌روند و لقمه‌ها گیر می‌کند و خیلی خطرناک می‌شود، این در مقابل همین خوردن‌های لذت‌جویانه و کام‌جویانه است، نتیجه این‌ها طعام ذا غصه است.
آیت‌الله عابدینی بیان کرد: چهارمین عذاب نیز مطابق آیه 13 سوره مزمل عذاب الیم است، این ظلم‌ها، تعدی به حقوق دیگران و همه بدی‌هایی که انجام می‌شود، نتیجه‌اش عذاب دردناک جهنم است.
وی خاطرنشان کرد: خداوند در آیه 10 سوره مبارکه نساء می‌فرماید «إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَى ظُلْمًا إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا»، یعنی (در حقيقت كسانى كه اموال يتيمان را به ستم مىخورند جز اين نيست كه آتشى در شكم خود فرو مىبرند و به زودى در آتشى فروزان درآيند).
امام جمعه قزوین تأکید کرد: خداوند در این آیه می‌فرماید کسانی که ستم می‌کنند در دنیا آتش می‌خورند ولی نمی‌فهمند و تصور می‌کنند لذت می‌برند، در آخرت پرده‌ها کنار می‌رود و به آتش سوزان جهنم می‌رسند.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین تصریح کرد: خداوند در آیه 18 سوره مزمل می‌فرماید «السَّمَاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ كَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولًا»، یعنی (آسمان از بیم آن روز در هم شکافد، وعده او انجام یافتنی است)، خداوند در این آیه می‌فرماید وقتی قیامت می‌آید آسمان شکافته می‌شود، یعنی تحولات خیلی جدی است.
وی یادآور شد: در آیات نخست سوره انفطار نیز آمده آنگاه که آسمان از هم بشکافد و اختران پراکنده شوند و دریاها از جا برکنده شوند و گورها زیر و زبر شوند.
آیت‌الله عابدینی اظهار کرد: در آیه 19 سوره مزمل آمده است «إِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا»، یعنی (قطعاً این آیات اندرزی است تا هر که بخواهد به سوی پروردگار خود راهی در پیش گیرد).
امام جمعه قزوین عنوان کرد: خداوند می‌فرماید این مواردی که ذکر شد تذکره یعنی یادآوری است، شبیه آیات نخست سوره مبارکه انسان که خداوند فرمود «هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا، إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا، إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا»، یعنی (آيا زمانى طولانى بر انسان گذشت كه چيز قابل ذكرى نبود، ما انسان را از نطفه مختلطى آفريديم و او را مىآزماييم بدين جهت او را شنوا و بينا قرار داديم، ما راه را به او نشان داديم خواه شاكر باشد و پذيرا گردد يا ناسپاس).
وی بیان کرد: خداوند در این آیات می‌فرماید انسان هیچ نبوده، ما به او عقل، قدرت و توان دادیم، ما آنقدر سمع او را قوی کردیم که به جایی برسد که بگوید «رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ» یا برسد به جایی که «صُمُّ بُكمٌ عُمي فَهُم لَا يَعقلون» باشد، همچنین ما به انسان بصیرت دادیم اما کار او به جایی می‌رسد که «عُمي» می‌شود یا هر چیز را در جای خودش و روشن می‌بیند.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین خاطرنشان کرد: حال امکاناتی که خداوند می‌فرماید به انسان داده چیست؟ خداوند در آیه 78 سوره نحل در رابطه با این امکانات فرموده «وَاللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»، یعنی (خدا شما را از شكم مادرانتان در حالى كه چيزى نمىدانستيد بيرون آورد و براى شما گوش و چشم‌ها و دل‌ها قرار داد باشد كه سپاس‌گزارى كنيد).
آیت‌الله عابدینی تأکید کرد: خداوند می‌فرماید سمع، بصر و افئده را دادیم که شکرش را به جا بیاورید، اگر شکرگزاری سمع را به جا بیاورید به «رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ» می‌رسید، اگر شکرگزاری بصر را به جا آوردید به «رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا» می‌رسید، اگر خدا به انسان گفت «و لقد کرّمنا بنی آدم» و او را موجودی نفیس معرفی کرده، به خاطر همین‌هاست وگرنه صرفاً خوردن و آشامیدن که شامل «و لقد کرّمنا بنی آدم» نمی‌شود.
وی تصریح کرد: خداوند در آیه 78 سوره مؤمنون فرموده «وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ»، یعنی (او كسي است كه براي شما گوش و چشم و قلب عقل ايجاد كرد، اما كمتر شكر او را به جا ميآوريد).
امام جمعه قزوین عنوان کرد: در آیه 13 سوره سبا نیز خداوند فرموده «وَقَلِيلٌ مِنْ عِبَادِيَ الشَّكُور»، یعنی (از بندگان من عده قلیلی شکرگزارند).
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: این آیات وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند یک واقعیت واضح را برای ما ترسیم می‌کنند، یعنی معلوم می‌شود که عده کمی از بندگان شاکر هستند، شما در جامعه نگاه کنید ببینید چقدر از مردم در قرآن تعقل و تدبر می‌کنند و اخلاق و عبادت خود را بر اساس قرآن تنظیم می‌کنند؟ آیا قلیل هستند یا کثیر؟
وی خاطرنشان کرد: حال ببینیم سرنوشت آن عده کثیر به کجا می‌کشد؟ خداوند در آیه 179 سوره اعراف می‌فرماید «وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ»، یعنی (در حقيقت بسيارى از جنيان و آدميان را براى دوزخ آفريدهايم چرا كه دل‌هايى دارند كه با آن حقايق را دريافت نمى‌كنند و چشمانى دارند كه با آن‌ها نمى‌بينند و گوش‌هايى دارند كه با آن‌ها نمى‌شنوند آنان همانند چهارپايان بلكه گمراهترند آری آن‌ها همان غافلماندگانند).
آیت‌الله عابدینی تأکید کرد: در این آیه از قلب سخن گفته شده است، قلب عضو مشترک حیوان و انسان است، اما فؤاد مخصوص انسان است، در این آیه از عین سخن گفته شده است، عین به معنای چشم عضو مشترک انسان و حیوان است، بصر مخصوص انسان است، در این آیه از اُذُن سخن گفته شده است، اُذُن به معنای گوش عضو مشترک انسان و حیوان است، سمع مخصوص انسان است، این سه مرحله را که بیان می‌کند می‌فرماید غافلان در هر سه مرحله نمره انسانی نیاورده‌اند، یعنی فؤاد، بصر و سمع ندارند، قرار بود این‌ها ذاکر باشند اما غافل شدند.
امام جمعه قزوین تصریح کرد: خداوند می‌فرماید انسان حواسش نیست ما برای او چه چشم‌انداز ساخته بودیم و او با خودش چه کرد، ما به او اختیار دادیم، راه را به او نشان دادیم و قرار بود او فؤاد، سمع و صبر داشته باشد، این ویژگی آزادگی و اختیار سرمایه بزرگی است که باید قدرش را دانست.
وی یادآور شد: همه قرآن ذکر است، یعنی اگر انسان در قرآن تأمل و تدبر کند، عقلش را به کار بگیرد و فطرت انسانی‌اش نمرده باشد، هر چیزی که قرآن بگوید انسان حس می‌کند قبلاً همان در صحیفه فطرتش نوشته شده بود، یعنی نسخه قرآن را با آنچه در صحیفه فطرت مکتوب است تطبیق می‌دهد.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین اظهار کرد: آیه‌ها و پیام‌های الهی فطری هستند یعنی یک نسخه‌ای از همه آن‌ها در فطرت انسان وجود دارد، اگر ما پای هر آیه صادقانه و بامعرفت بایستیم یعنی آن را با فطرت تطبیق داده‌ایم و منطبق شده است، مانند همان که در ابتدای سوره حمد اساس و مبنای اعتقادات بیان شده و به سرعت انسان به آن پاسخ داده و گفته که خدایا من محتاج بندگی تو هستم، پس تو را می‌پرستم، بنابراین هر کس خواست می‌تواند با اراده خود در مسیر خدا حرکت کند.