نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین در جلسه تفسیر قرآن کریم گفت: دل‌های ما ظرفیت وجودی ماست، بهترین دل آن است که گنجایش بیشتری داشته باشد، یعنی دارای شرح صدر بیبشتری باشد.
آیت‌الله عبدالکریم عابدینی در جلسه پنجم تفسیر قرآن کریم (27 اسفند 1402) ویژه ماه مبارک رمضان که در مسجدالنبی (ص) برگزار می‌شود، اظهار کرد: در جلسات پیشین درباره حیات معنوی یا حیات طیبه صحبت کردیم، ما دو جور زنده هستیم، یک جور مانند همه حیوانات زنده‌ایم، البته این هم عنایت و لطف خداست اما این زندگی حیوانی شایسته انسان نیست.
وی ادامه داد: انسان قرار نیست در زندگی حیوانی بماند و در جا بزند، قرار است انسان تبدیل به انسان شود، برای اینکه انسان شود باید اقداماتی انجام دهد، اگر انسان در مسیر انسانیت که در مسیر بندگی خدا، عبادت، ذکر، عمل صالح و ایمان قرار دارد، حرکت کند، صاحب حیات معنوی می‌شود، مثل اینکه دوباره متولد می‌شود.
امام جمعه قزوین عنوان کرد: انسان در ابتدا که متولد می‌شود حیات حیوانی دارد، از این حیات حیوانی خودش استفاده می‌کند، ایمان می‌آورد، عمل صالح انجام می‌دهد، با خدا ارتباط مستمر برقرار می‌کند، وقتی این ارتباط مستمر با خدا در انسان شکل گرفت روحش نورانی می‌شود، در حقیقت تولد دوباره پیدا می‌کند و صاحب حیات طیبه می‌شود.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: خدای متعال در آیه 97 سوره نحل می‌فرماید «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ»، یعنی (هر كس از مرد يا زن كار شايسته كند و مؤمن باشد قطعاً او را با زندگى پاكيزهاى حيات حقيقى بخشيم و مسلماً به آنان بهتر از آنچه انجام مىدادند پاداش خواهيم داد).
وی خاطرنشان کرد: خدای متعال در این آیه می‌فرماید هر کس به‌صورت مستمر کارهای شایسته و خوب انجام دهد، خواه زن یا مرد باشد، به شرط اینکه ایمان داشته باشد، ما او را به حیات طیبه زنده می‌کنیم.
آیت‌الله عابدینی تأکید کرد: سید رضی در شماره 147 کلمات قصار نهج‌البلاغه می‌گوید که کمیل‌بن‌زیاد گفته یک روز امیرالمؤمنین (ع) دست مرا گرفت و با خودش به سمت قبرستان برد، وقتی از شهر خارج شده و وارد صحرا شدیم، حضرت آهی از عمق جان برکشید، سپس شروع به صحبت کرد و فرمود این دل‌های ما ظرف‌های ماست، بهترین ظرف‌ها آن ظرفی است که گنجایش آن بیشتر باشد.
امام جمعه قزوین تصریح کرد: در عصر و زمانه ما انواع و اقسام ظرف‌ها را با اندازه‌های مختلف و جنس‌های متنوع به راحتی می‌توان تهیه کرد، در زمان حضرت شرایط طوری بود که پیدا کردن یک ظرف که بتوانند چیزی در آن قرار دهند آسان نبود، بنابراین وقتی حضرت مثال می‌زند و می‌فرماید ظرف هر چه بزرگتر باشد ارزش آن بیشتر است، باید این معنا در آن زمانه دیده شود.
وی یادآور شد: حضرت فرمود دل‌های ما ظرفیت وجودی ماست، بهترین دل آن است که گنجایش بیشتری داشته باشد؛ گنجایش داشته باشد یعنی چه؟ یعنی آدم شرح صدر داشته باشد.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین اظهار کرد: در سوره طه آمده خدای متعال به موسی (ع) فرمود به سوی فرعون برو، زیرا او طغیان کرده است، پس از این دستور، فوراً موسی (ع) از خدا درخواست شرح صدر کرد، کارم را آسان کن، گره را از زبان من بگشا، زبانم رسانه من
است، کاری کن رسانه من خدایی باشد و نفوذ داشته باشد، یک مشاور و وزیر از اهل من برایم قرار بده؛ یعنی موسی (ع) به خدا گفت اگر بناست من کارم را انجام دهم لوازم کار را به من بده، اولین لازمه کارم شرح صدر است.
آیت‌الله عابدینی عنوان کرد: ما وقتی می‌خواهیم با یک ظالم مبارزه کنیم، ابتدا باید آموزه‌های دین را به او یادآوری کنیم و بگوییم چرا ظلم می‌کنی؟ اگر نصیحت در او اثر نکرد، مراحل بعدی را طی کنیم.
وی بیان کرد: امام (ره) ابتدا به فرعون زمانه خود فرمود ای شاه، من تو را نصیحت می‌کنم، بعد که دید او نصیحت‌پذیر نیست، فرمود ای شاه من تو را از این مملکت بیرون می‌کنم.
امام جمعه قزوین خاطرنشان کرد: خدای متعال ابتدا به موسی (ع) می‌گوید برو با فرعون نرم صحبت کن شاید در او اثر کرد اما فرعونیان طینت گرگ‌منشانه خود را نشان می‌دهند، اینجا دیگر باید با انتقام خدا با آن‌ها روبرو شد.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین تأکید کرد: اینکه اعلامیه‌های امام (ره) یا صحبت‌های ایشان به وسیله نوار و کاغذ به چشم و گوش ما می‌رسید و دل‌ها را زیر و رو می‌کرد، به همین دلیل است که در قلم و سخنان امام (ره) گره‌ای نبود و بر دل‌ها می‌نشست.
وی تصریح کرد: امیرالمؤمنین (ع) در بیان و کلام چیزی کم نگذاشتند اما چقدر آدم‌ها بودند که قدر آن حضرت را ندانستند، پای صحبت حضرت بودند اما حواسشان جای دیگری بود، حضرت فرمود من همیشه در میان شما نیستم، وقت را غنیمت بدانید و هر چیزی که می‌خواهید بپرسید.
آیت‌الله عابدینی یادآور شد: اینکه حضرت موسی (ع) از خدا درخواست کرد یک نفر از اهلش را به‌عنوان وزیر او قرار دهد، ابتدا اهلیت او را از خدا درخواست کرد، سپس درخواست کرد این اهل، برادرش هارون باشد، ممکن است ما در این‌طور موارد طور دیگری رفتار کنیم، یعنی ابتدا بگوئیم فلانی فامیل یا قوم و خویش من است و به فلان مسئولیت برسد، حال می‌خواهد اهل باشد یا نباشد، او را به جان مردم می‌اندازیم، خدا اینجا می‌خواهد بگوید این غلط را نکنید.
امام جمعه قزوین اظهار کرد: ما یک موقع می‌آییم روی یک آدمی سرمایه‌گذاری می‌کنیم و او را به جان مردم می‌اندازیم، نفرین و لعنت مردم پشت ماست، یا آه مظلومیت مردمی که از آن جرثومه به آن‌ها آسیب رسیده، به جان و زندگی آدم می‌افتد.
وی عنوان کرد: اینکه می‌گویند در انتخابات حواستان را جمع کنید، برای این است که ممکن است با آراء، کمک و دخالت‌های ما یک کسی انتخاب شود و به جان مردم بیفتد که لیاقت این کار را نداشته باشد، ما در ظلم‌هایی که از سوی این فرد می‌شود شریک هستیم.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: حضرت موسی (ع) نمی‌گوید هارون چون برادرم است باید وزیر من باشد، بلکه می‌گوید این اهلیت دارد، در اسلام قانون همین است که باید دنبال اهلیت بود، نوح دعا کرد و گفت خدایا پسرم در حال غرق شدن است، یک کاری بکن، او اهل من است، خدا فرمود او پسر توست اما اهل تو نیست، او اهلیت ندارد، آن کسی که اهل نماز، روزه، دین، صداقت، جوانمردی و انسانیت باشد دارای اهلیت است، در غیر این صورت نااهل است.
آیت‌الله عابدینی خاطرنشان کرد: خدا به نوح می‌گوید فرزندت اهل تو نیست اما سلمان فارسی طبق فرمایش رسول خدا (ص) اهل است، پیامبر (ص) فرمود سلمان از ما اهل بیت (ع) است، همه ما باید بکوشیم برای اهل بیت دارای اهلیت باشیم، یعنی طوری زندگی کنیم که ائمه (ع) بگویند این اهل من است.
وی تأکید کرد: دعای موسی (ع) این بود که خدایا آن کسی که با من جور در می‌آید، آن کسی که اهلیت دارد و نبوت و رسالت را می‌فهمد، من چنین کسی را می‌خواهم، بعد گفت برادرم هارون چنین اهلیتی را دارد، می‌خواهم با برادرم پشتم محکم شود و در مقابل بدی‌ها و دشمنی‌ها احساس تنهایی نکنم، می‌خواهم او در مشکلات و گرفتاری‌ها شریک من باشد، بار من را بردارد.
امام جمعه قزوین تصریح کرد: حال ببینیم موسی (ع) چرا این تقاضاها را کرد؟ موسی (ع) گفت خدایا همه این درخواست‌ها برای این است که عالم پر از تسبیح تو شود، همه تسبیح‌گوی تو باشند، همه بنده تو باشند، همه ذکر تو را در دل داشته باشند، این معانی که ذکر شد در آیات 25 تا 34 سوره طه آمده است.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین یادآور شد: یک موقع ممکن است دهان و لب‌های آدم برای ذکر بجنبد اما دل آدم همراه نباشد، در این آیات موسی (ع) می‌خواهد بگوید جان و دل آدم نیز باید با ذکر خدا همراه شود.
وی اظهار کرد: موسی (ع) خواسته بگوید من با همه این درخواست‌ها می‌خواهم آن فرهنگ تهاجمی فرعونی را پس بزنم و فرهنگ قرآن، دین، ذکر، انسانیت، ایمان و صداقت را در میان مردم جا بیندازم و نهادینه کنم.
آیت‌الله عابدینی عنوان کرد: وقتی حرف موسی (ع) به اینجا رسید خدای متعال فرمود ای موسی همه درخواست‌هایی که کردی به اجابت رسید، معنایش این است که اگر درخواست و دعای ما حکیمانه باشد، حتماً خدای متعال دعای ما را می‌پذیرد.
امام جمعه قزوین بیان کرد: بنابراین پیشتر ذکر شد که امیرالمؤمنین (ع) فرمود این دل‌ها ظرف هستند، یعنی خدایا ظرف دل مرا باز و بزرگ کن، مرا از تنگ‌نظری و کوته‌بینی نجات بده، دنیاگرایی از کوته‌بینی است، اینکه تمام همّ و غم آدم این باشد که خانه بخریم، فلان مدل ماشین را بخریم، اینکه همه آرزوی ما چیزهای پیش پا افتاده دنیایی باشد، این از کوته‌بینی است، اگر همه این‌ها را به ما بدهند، چند صباح دیگر ما در دنیا نیستیم که بخواهیم از آن‌ها استفاده کنیم، بنابراین همه آرزوهای ما نباید دنیوی باشد، ما باید برای جایی کار کنیم که بعداً به آن نیاز داریم.
وی خاطرنشان کرد: خدای متعال در آیه 96 سوره نحل می‌فرماید هر چیزی برای دنیا باشد نابود می‌شود و تاریخ مصرف آن می‌گذرد، آن چیزی که نزد خداست باقی می‌ماند.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین تأکید کرد: شرح صدر یعنی ما دیدمان را بلند کنیم و نگاهمان را بالا ببریم، موسی (ع) از خدا درخواست شرح صدر کرد اما قبل از اینکه پیامبر (ص) چنین درخواستی کند، خداوند به آن حضرت فرمود آیا ما به تو شرح صدر ندادیم؟
آیت‌الله عابدینی تصریح کرد: امیرالمؤمنین (ع) به کمیل‌بن‌زیاد فرمود این دل‌ها، ظرف‌های وجود ما هستند، بهترین آن‌ها ظرفی است که گنجایش آن بیشتر باشد.
وی یادآور شد: گاهی ما چون روزه می‌گیریم صبرمان کم می‌شود و در خانه به‌خاطر مسائل کوچک بر سر اهل خانواده داد و بیداد می‌کنیم، همین نشان می‌دهد ظرفیت دل‌مان پایین است، گاهی چون روزه هستیم حوصله کسی را نداریم، چون کسی ما را عصبی کرده است، عصبانیتمان را سر دیگران خالی می‌کنیم، زود قضاوت می‌کنیم، اگر این‌گونه بودیم یعنی ظرف وجودمان کوچک است و سریع پر می‌شود و طغیان می‌کند.
امام جمعه قزوین اظهار کرد: شرح صدر امام (ره) را در ماجرای رساندن خبر سقوط خرمشهر به ایشان می‌توان دریافت، اطرافیان نگران بودند که چطور این خبر را به ایشان برسانند اما امام (ره) بعد از شنیدن خبر، بدون اینکه حالت چهره‌شان تغییر کند فرمودند جنگ است دیگر، جنگ است.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین عنوان کرد: وقتی می‌خواستند خبر شهادت‌گونه حاج‌آقا مصطفی را به امام (ره) بگویند، نگران بودند مبادا امام (ره) با شنیدن این خبر طاقت نیاورد، زمانی که خبر را به ایشان رساندند امام (ره) تأمل کردند و فرمودند ولی مصطفی امید آینده اسلام بود، سپس فرمود این از الطاف خفیه خداست؛ این به معنای شرح صدر است.
وی بیان کرد: امروز به خوبی می‌فهمیم فقط به‌خاطر شهادت حاج‌آقا مصطفی بود که انقلاب ما سرعت و شتاب گرفت و به پیروزی رسید.
آیت‌الله عابدینی خاطرنشان کرد: ما خیلی نیاز به شرح صدر داریم، اگر همین اکسیر شرح صدر در زندگی ما بیاید آمار طلاق پایین می‌آید، عمده پرونده‌های دادگاه‌ها به‌دلیل نداشتن شرح صدر است، اگر شرح صدر باشد چقدر جلوی جنایت‌ها گرفته می‌شود و خوبی‌ها حاکم می‌شود، نبودِ شرح صدر خسارت‌بار است، امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید قلوب ظرف‌های وجود آدم‌ها هستند و خوبیِ هر دلی به گنجایش آن است، بنابراین خوبیِ هر دلی به شرح صدر است.