نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین در جلسه اخلاق به بیان نحوه خلقت زمین و آسمان پرداخت.
آیت‌الله عبدالکریم عابدینی در جلسه پنجم اخلاق (شرح نهج‌البلاغه) که در تاریخ 19 دی ماه 1403 برگزار شد، اظهار کرد: خطبه اول نهج‌البلاغه، از خطبه‌های مشکل و سخت است، اینکه کسی تصور کند این خطبه را مطالعه کرده و همه اسرار و مطالب آن را درک کرده، این ادعای بزرگی است، یعنی شدنی نیست، امیرالمؤمنین (ع) در این خطبه از عوالمی صحبت می‌کند که دانشمندان علوم مختلف نتوانسته‌اند چیز صریح و روشنی از آن بفهمند، زیرا همه اسرار عالم قابل فهم نیست و آدم‌ها توان درک همه اسرار را ندارند.
زیبایی این خطبه در این است که آنچه حضرت در آن زمان بیان فرموده‌اند، تا امروز که خیلی از مسائل کشف شده و برخی از علوم جلوی چشم بشریت واضح شده و امکانات و ابزار فهم در اختیار انسان‌ها قرار گرفته، ذره‌ای در کلام امیرالمؤمنین (ع) مطلب خلافی کشف نشده است، یعنی هر چقدر علم پیشرفت می‌کند صدق کلام امیرالمؤمنین (ع) آشکارتر می‌شود.
در بخشی از خطبه اول نهج‌البلاغه این بیان امیرالمؤمنین (ع) را مطالعه می‌کنیم که حضرت فرمودند «ثُمَّ أَنْشَأَ سُبْحَانَهُ فَتْقَ الْأَجْوَاءِ وَ شَقَّ الْأَرْجَاءِ وَ سَكَائِكَ الْهَوَاءِ»، یعنی خداوند سبحان، طبقات جو و بیکران عالم هستی را از هم گشود و باز کرد و اطراف آن را نیز گشود، یعنی طولی و عرضی و به‌صورت همه جانبه آسمان‌ها را برقرار کرد و فضاهای خالی ایجاد شد، وقتی شما یک چیز بسته را از هر طرف باز کنی، بین این اشیاء و اجرام فضا ایجاد می‌شود.
خدای متعال در آیه 30 سوره انبیاء می‌فرماید «أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ»، یعنی (آيا كسانى كه كفر ورزيدند ندانستند كه آسمان‌ها و زمين هر دو به هم پيوسته بودند و ما آن دو را از هم جدا ساختيم و هر چيز زندهاى را از آب پديد آورديم آيا باز هم ايمان نمىآورند).
این آیه یکی از مبانی خیلی جدی فهم بیانات نورانی امیرالمؤمنین (ع) است، بر اساس این آیه ائمه (ع) ما نیز شبیه آنچه امیرالمؤمنین (ع) فرموده‌اند، بیان کرده‌اند، بنابراین این آیه از چند جهت ریشه، زمینه و مبنای این بخش از کلام امیرالمؤمنین (ع) است.
در صفحه 94 جلد هشتم کتاب شریف فروع کافی آمده است یکی از دانشمندان اهل شام خدمت امام باقر (ع) آمد و عرض کرد می‌خواهم مسئله‌ای را از شما سؤال کنم که خسته و ناامید شده‌ام از اینکه کسی پیدا شود و بتواند پاسخ این پرسش مرا بیان کند، من این سؤال را از سه گروه از دانشمندان پرسیده‌ام، اما هر گروه جواب متفاوتی نسبت به گروه‌های دیگر داده‌اند.
حضرت فرمود سؤالت چیست؟ پرسید اولین چیزی که خدا از مخلوقات آفرید، چه بود؟ از آن گروه‌هایی که پرسیده‌ام، هر کدام یک چیز گفته‌اند، اما هیچ‌کدام پاسخ پرسش مرا نداده‌اند.
امام باقر (ع) فرمود خدا بود وقتی که هیچ‌چیزی نبود، خدا عزیز بود، وقتی هیچ احدی و هیچ‌کسی که عزت و موجودیتی داشته باشد، نبود، عالم به اراده خدای متعال از هیچ‌چیز شروع شد، در ادامه حضرت به آیه 180 سوره صافات استناد کرده و فرمودند خدای متعال فرموده «سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ»، یعنی (منزه است پروردگار تو پروردگار شكوهمند از آنچه وصف مى‌كنند).
خداوند در این آیه فرموده پروردگار صاحب عزت است، قبل از آفرینش عالم که با عزت خدای متعال پا می‌گیرد، هیچ عزیز و هیچ‌چیزی وجود نداشته است.
امام باقر (ع) در ادامه فرمود خدا خالق بود، قبل از اینکه مخلوق به وجود بیاید، یعنی این‌گونه نیست که بگوییم بعد از اینکه مخلوقات به وجود بیایند، خدا اسم خالق را پیدا کرد، این خالق بودن از ابتدا با خدا همراه بوده است، هر چند که هیچ مخلوقی هم وجود نداشته است، اگر قرار بود اولین مخلوق خدا از شیء باشد، اشیاء قبلی هم باید از اشیاء دیگری ساخته می‌شدند، این دیگر باعث می‌شد تسلسل باطل به وجود بیاید، خدا زمانی که هیچ نبوده است، اشیاء را آفریده است.
امام (ع) فرمود اگر قرار بود مواد اولیه و شیء باشد و خدا از برخی اشیاء، اشیاء دیگری را بیافریند، دیگر انقطاعی نبود و هر شیء باید از اشیاء دیگر ایجاد می‌شد؛ این جملات خیلی کمک می‌کند تا آدم بتواند از آغاز هستی تصوری پیدا کند.
امام (ع) در ادامه فرمود آن موقعی که هیچ شیءای نبود، آن شیءای که جمیع اشیاء از آن به وجود می‌آیند را هم خدا آفرید، خدا عالم هستی را از هیچ به وجود آورد.
امام (ع) در ادامه فرمود نسبت هر چیزی به ماء را خدا مقدر و مقرر فرمود، خدا آب را آفرید، باد را هم به وسیله آب ایجاد کرد، سپس باد را بر آب مسلط کرد، باد آمد آب را شکافت و کف آب پیدا شد، وقتی آب را برانگیخت، کف روی آب پیدا شد، همین کفی که پیدا شد، بعد زمین پاک صاف ایجاد شد، زمینی که شکافی در آن نبود، حفره و سوراخی هم در آن وجود نداشت، خبری از آدم، موجودات زنده و جنگل روی زمین نبود، سپس خدا همه این‌ها را جمع کرد، همه این‌ها را روی آب قرار داد و سپس آتش را روی آب آفرید، سپس آتش و آب زمینه‌های خلقت موجودات دیگر شدند، بعد دود ایجاد شد.
اکنون که دانشمندان می‌خواهند خلقت عالم هستی را توجیه کنند، می‌گویند این عالم ابتدا گاز بوده، بعد شکل گرفته و اجرام آسمانی ایجاد شده‌اند.
حضرت در ادامه فرمود خدا از این گاز، آسمان صاف و پاک را آفرید، آسمان نیز سوراخ و حفره‌ای نداشته است، خدا سقف آسمان را برافراشت و به این عالم زمین و آسمان، نظم و نظام بخشید، شبش را تاریک و روزش را روشن و آشکار ایجاد کرد، این در حالی بود که نه خورشید و نه ماهی بود، نه ستارگان و نه ابری بود، خدا این‌ها را نظام بخشید و جمع کرد، خدا زمین و آسمان را به همین اوصاف آفرید، بعد این دو بستر زمین و آسمان را تنظیم کرد و شروع به پهن کردن و گسترش زمین کرد، یعنی دحوالارض با مرکزیت کعبه اتفاق افتاد.
وقتی فرمایش حضرت به اینجا رسید، حضرت به آن دانشمند شامی فرمود شاید تو زمین و آسمان را به هم چسبیده فرض می‌کنی، در حالی که خدا زمین را از آسمان‌ها جدا کرد، آن دانشمند شامی عرض کرد آری من این گونه تصور کرده بودم، حضرت به او فرمود توبه و استغفار کن، این گونه نیست.
حضرت در ادامه فرمود بعد از طی این مراحل، گویا آسمان هنوز کلید نخورده و بسته بود، بارشی نبود، آسمان هنوز کارش را شروع نکرده بود، زمین هم رویاندنی نداشت و هنوز فرمان خدا صادر نشده بود که زمین و آسمان کارشان را شروع کنند.
برای فهم بهتر این جملات حضرت، به آیه 164 سوره بقره رجوع می‌کنیم که خدای متعال فرموده است «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ»، یعنی (محققا در خلقت آسمان‌ها و زمین و رفت‌وآمد شب و روز، و کشتی‌ها که بر روی آب برای انتفاع خلق در حرکت است، و بارانی که خدا از بالا فرو فرستاد تا به آن آب، زمین را بعد از مردن زنده کرد و سبز و خرّم گردانید، و در پراکندن انواع حیوانات در زمین، و گردانیدن بادها به هر طرف و در خلقت ابر که میان زمین و آسمان مسخّر است، در همه این امور ادلّه‌ای واضح برای عاقلان است).
فرمایش امام باقر (ع) که به اینجا رسید، آن دانشمند شامی خدمت حضرت عرض کرد تو باید از فرزندان انبیاء باشی، زیرا علمت بوی علم انبیاء را می‌دهد و این حرف‌ها حرف آدم‌های عادی نیست و هیچ کلامی هم با کلام انبیاء قابل مقایسه نیست.