آیتالله عبدالکریم عابدینی در همایش تجلیل از فعالان امر به معروف و نهی از منکر اظهار کرد: یکی از مهمترین و مشهورترین معروفهای دینی، امر به معروف و نهی از منکر است، وقتی میگوییم معروف است یعنی ضرورت دین است، اگر کسی ضرورتهای دین را انکار کند کافر است.
عفاف و حجاب هم از ضروریات دین است، آنقدر ضروری است که همه اهل عالم ما را به حجاب و عفافمان میشناسند، البته باید بدانیم عفاف و حجاب اختصاص به خانمها ندارد، عفاف و حجاب مردان و زنان تعاریف خاص خود را دارد.
امر به معروف و نهی از منکر از ضروریات دین و فرمان خداست، البته این یک فرمان معمولی نیست، خدای متعال در آیه 104 سوره آلعمران میفرماید «وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»، یعنی (و بايد از ميان شما گروهى مردم را به نيكى دعوت كنند و به كار شايسته وادارند و از زشتى بازدارند و آنان همان رستگارانند).
خدای متعال در این آیه میفرماید باید در میان شما یک جامعه متشکلی باشد که امت باشند، یعنی امام و رهبر داشته باشند، منسجم باشند و مردم را به خوبیها و خیر دعوت کنند، خیر شامل نماز، روزه، حکومت اسلامی و حمایت از مستضعفان است.
در ادامه آیه آمده وقتی اینها مردم را دعوت به خیر کردند، یعنی آنها را امر به معروف میکنند، عدالت جزو معروفهاست، فسق، فجور، بیحیایی و بیحجابی جزو منکرات هستند و باید از آنها نهی شود.
خداوند در ادامه در آیه 106 سوره آلعمران میفرماید در قیامت برخیها روسیاه محشور میشوند، برخی نیز روسفید محشور میشوند، در آیه 110 همین سوره نیز آمده «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ»، یعنی (شما بهترين امتى هستيد كه براى مردم پديدار شدهايد به كار پسنديده فرمان مىدهيد و از كار ناپسند بازمىداريد و به خدا ايمان داريد و اگر اهل كتاب ايمان آورده بودند قطعاً برايشان بهتر بود برخى از آنان مؤمناند ولى بيشترشان نافرمانند).
خداوند در این آیه میفرماید آنهایی که فرمان خدا را گوش کردند و پای کار خدا آمدند، بهترین امت هستند؛ شما مصداق این آیه هستید، جا دارد به خاطر همه کوششهای بهجا، بهموقع، پر زحمت و با خوف و خطر که پشتسر گذاشتید و استان قزوین علیالخصوص شهر قزوین را از نظر عفاف، حجاب و پاکی ارتقا بخشیدید و جزو استانهای اول در این زمینه شدیم، از شما تشکر کنیم.
اینکه شما در زمینه امر به معروف و نهی از منکر موفق شدهاید، معنایش این است که خدا کوششهای شما را پذیرفته است.
امیرالمؤمنین (ع) 2 بار در نهجالبلاغه به ما میگوید چه کسانی مرده واقعی و چه کسانی زنده واقعی هستند، آن حضرت در خطبه 87 منافقین را مردههای واقعی میخواند، منافقینی که از اجانب تقلید میکنند، منافقینی که هم فکر و عقیدهشان را از اجانب میگیرند، هم رفتار و عملشان را از آنها تقلید میکنند، یعنی برای مثال همان لباسی را میپوشند که دشمن میخواهد و گویش، پوشش و رفتارشان با دشمن هماهنگ است.
حضرت در ادامه این خطبه میفرماید این آدمها صورتشان مانند صورت انسان است، قلبشان مانند قلب حیوان است، یعنی ظاهراً مانند آدمها هستند اما در واقع مانند حیواناند، اینها مردههای زندهنما هستند.
حضرت در کلمات قصار نیز راجع به نهی از منکر سخن میگوید و میفرماید آدم زنده اگر منکر را دید چند مرحله حساسیت نشان میدهد، در مرحله نخست قلبش ناراحت میشود، خیلیها منکر را میبینند اما به روی خود نمیآورند، اینها واقعاً باید فکری به حال خود کنند، بنابراین کسی که آدم است وقتی منکر را میبیند قلباً ناراحت میشود.
مرحله دوم این است که زبانش علیه منکر گویا میشود، در مرحله سوم اقدام عملی انجام میدهد، اقدام عملی یک موقع مانند اقدام امام حسین (ع) است که قیام میکند، یک موقع هم شرایط درون نظام دینی است، قوانینی در این نظام موجود است، در اینجا اقدام عملی این است که نهادهای مربوطه را مطلع کنیم.
حضرت فرمودند خوشا به حال کسی که هر سه مرحله را داشته باشد اما اگر کسی هیچ یک از این سه مرحله را نداشته باشد او مرده زندهنماست.
خدای متعال در آیه 67 سوره توبه میفرماید (مردان و زنان دو چهره همانند یکدیگرند، به کار ناپسند وا میدارند و از کار پسندیده باز میدارند و دستهای خود را از انفاق فرو میبندند، خدا را فراموش کردند پس خدا هم فراموششان کرد، در حقیقت این منافقانند که فاسقند).
خدای متعال میفرماید منافقین و منافقات صرفاً کنار هم چینش شدهاند اما دلشان با هم نیست، اینها متفرقاند، اینها امر به منکر و نهی از معروف میکنند.
خدای متعال در آیه 71 سوره توبه میفرماید (و مردان و زنان باایمان دوستان یکدیگرند که به کارهای پسندیده وا میدارند و از کارهای ناپسند باز میدارند و نماز را بر پا میکنند و زکات میدهند و از خدا و پیامبرش فرمان میبرند، آنانند که خدا به زودی مشمول رحمتشان قرار خواهد داد که خدا توانا و حکیم است).
این آیه در رابطه با زنان و مردان مؤمن است، زنان و مردان باایمان دلهایشان با هم است و هوادار یکدیگرند، هدف مشترک دارند، برای رسیدن به قله تمدن اسلامی تلاش میکنند.
در روایات آمده امر به معروف و نهی از منکر نه از عمر انسان میکاهد و نه رزق و روزی را کم میکند، برای مثال برخی میگویند ما در فلان اداره فلان منکر را میبینیم اما جرأت گفتن آن را نداریم، چون میترسیم اگر بگوییم حقوقمان قطع شود، در روایات داریم امر به معروف و نهی از منکر دو خَلق از مخلوقات خدا یا دو خُلق از اخلاقیات خدا هستند، هر کس آنها را عزیز بشمارد به عزت میرسد، هر کس اینها را ضعیف نگه دارد ذلیل میشود.
مصداقهای امر به معروف و نهی از منکر بسیارند، یکی از آنها که خیلی به چشم میآید و عدم توجه به آن میتواند همه چیز را نابود کند، مسئله عفاف و حجاب است که باید مورد توجه باشد، حجاب معروف است، نقطه مقابل آن بیحیایی و بیحجابی است که منکر است.
دلسوزانهترین کاری که مؤمنین انجام میدهند امر به معروف و نهی از منکر است، یعنی یک مؤمن جانش را به مخاطره میاندازد برای اینکه کار خیر روی زمین نماند، این خیلی قیمتی است، البته در روایات هم آمده جان انسان دست خداست، امر به معروف عمر انسان را کم نمیکند.
ممکن است این سؤال در ذهن برخی پیش بیاید که شما میگویید جان کسی در اثر امر به معروف و نهی از منکر آسیب نمیبیند، پس چرا شهدای امر به معروف داریم، یعنی کسانی را داریم که در اثر امر به معروف و نهی از منکر جان خود را از دست دادهاند؟
پاسخ این است که این شهدای عزیز عمرشان همین اندازه بوده است، اگر امر به معروف نمیکردند ممکن بود برای مثال با تصادف از دنیا بروند، یعنی خدای متعال کاری کرده این عزیزان با امر به معروف و نهی از منکر از دنیا رفته و به این وسیله شهادت نصیبشان شده است، بنابراین اینها متضرر نشدهاند و برندهاند.
امیدواریم با امر به معروف و نهی از منکر، روز به روز بر عزت، کرامت، بزرگی و موفقیت شما افزوده شود و انشاءالله استان در این زمینه سربلند باشد و نزد شهدای بزرگوار روسفید باشیم، خدا به شما خیر دنیا و آخرت عنایت کند که به این امور اهتمام دارید.